آرتی دایانا
«پروكوپيوس» گُذشتهنگار رومي که فلسطين زادگاه او بود، در یکی از يادداشتهاي روزانه خود، كه سپس تر با هماهنگی سالنامه ها روشن شد که دوم فوريه سال 553 ترسایی (ميلادي) بوده است، نوشت: امروز نسخه-ی بُنیادین (اصلی) تاريخي را كه نوشته ام و نامش را «جنگها» گذاشته ام به فرمانروا « ژوستي نيان » دادم. او پس از مروري كوتاه گفت: «گرچه به سود ما ــ روميان ــ نيست و شَوه (سبب) فرودش (سقوط) نیروی روانی ما ميشود، ولی جا داشت كه مي نوشتيد كه «ژوستي نيان» باور دارد كه در خون پارسيان (سربازان ايراني ) يك ماده ویژه ای هست كه مایه-ی نترسی، بي باكی و غرور و تسليم ناپذیری آنها میشود؛ و چنانچه هم ایرانیان گرفتار شوند، در ناهمسانی با سربازان کشورهای دیگر دربرابر کشورگُشایان زانو نزنند، سُستی نشان ندهند و لابه نكنند. با زور نمي شود اسير ايراني را به بيگاري وادار كرد و يا با شكنجه غرور و مَنِش او را شكست. من نمي دانم ايران چه آبي دارد كه بَرز (بذر) ميهندوستي بی مرز را در جان مردمش پرورش مي دهد و....
پروكوپيوس تاريخ «جنگها» را در هشت نَسک (كتاب) نوشت و رویهم رفته گُزارش جنگهايي است كه خود گواهِ آنها بوده است و سه بخش از اين تاريخ، ویژه-یِ سه تا از جنگ های «ژوستي نيان» با ايران شُده است. بخشهاي ديگر در پیوند با جنگهاي روم با «گوتها» و جنگهاي اَپاختر آفریکا (شمال آفريقا) است. پروكوپيوس در همه جنگهايي كه ژنرال «بلي ساريوس» در آنها هُماسید (شركت داشت) همراه او بود.
با اين كه اين گُذشتهنگار كوشيده است تا سُستی روميان را نمایان نسازد، او در چندين مورد از سازمان و ايستادگي سربازان ايرانی ستايش كرده و نوشته است: «در میدان جنگ سربازان ايراني امکان ندارد که بدون دستور فرمانده-یِ خود دست به پس نشينی کُنند و بگُریزند.» وي در باره تاكتيكِ یگان هایِ ارتش ايران نوشته است: «ايرانيان تلاش مي كنند كه ميدان جنگ را گسترده كنند. آنان پيادگان را در دسته هاي كوچك در سنگرها میگُمارند و اسپواران (سواره نظام) ایرانی نيز در دسته هاي كوچك و پُرشمار ميكوشند كه سربازان دُشمن را به كمينگاه پيادگان بكشانند و در دست آنان رها سازند. روميان از اين تاكتيك بيزارند و اَز بُن (اصولا) از آن ميدان جنگی كه گستردگي فراوان داشته باشد ترس دارند و....
با اين كه اين گُذشتهنگار كوشيده است تا سُستی روميان را نمایان نسازد، او در چندين مورد از سازمان و ايستادگي سربازان ايرانی ستايش كرده و نوشته است: «در میدان جنگ سربازان ايراني امکان ندارد که بدون دستور فرمانده-یِ خود دست به پس نشينی کُنند و بگُریزند.» وي در باره تاكتيكِ یگان هایِ ارتش ايران نوشته است: «ايرانيان تلاش مي كنند كه ميدان جنگ را گسترده كنند. آنان پيادگان را در دسته هاي كوچك در سنگرها میگُمارند و اسپواران (سواره نظام) ایرانی نيز در دسته هاي كوچك و پُرشمار ميكوشند كه سربازان دُشمن را به كمينگاه پيادگان بكشانند و در دست آنان رها سازند. روميان از اين تاكتيك بيزارند و اَز بُن (اصولا) از آن ميدان جنگی كه گستردگي فراوان داشته باشد ترس دارند و....
پروكوپيوس تاريخ «جنگها» را به سبك توسيديدس نوشته است تا هرودوت.
اين گُذشتهنگار بخش هایی از يادداشتهاي روزانه و یادبودهای خوویژه-ی (شخصي) خودش را كه آنها را بدونِ فرانگری (ملاحظات) و رودربایستی فراهم آورده است در نَسکِ ديگرش به نام«تاريخ اُستیکانه (محرمانه)» بازگویی كرده است. نوشته هاي اين گُذشتهنگار به زبان يوناني است. فرمانروا «ژوستي نيان» همدوره-ی شاهنشاه خسرو انوشيروان بود.
اين گُذشتهنگار بخش هایی از يادداشتهاي روزانه و یادبودهای خوویژه-ی (شخصي) خودش را كه آنها را بدونِ فرانگری (ملاحظات) و رودربایستی فراهم آورده است در نَسکِ ديگرش به نام«تاريخ اُستیکانه (محرمانه)» بازگویی كرده است. نوشته هاي اين گُذشتهنگار به زبان يوناني است. فرمانروا «ژوستي نيان» همدوره-ی شاهنشاه خسرو انوشيروان بود.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر